मोरङ, वैशाख २८ – रंगेली, सुनवर्सी, रतुवामाई, धनपालथान लगायतका दक्षिणी भेगमा बसोबास गर्ने कृषकहरू अहिले मकै बाली भित्र्याउन व्यस्त छन्। अन्य बालीको तुलनामा मकै खेतीबाट राम्रो आम्दानी हुन थालेपछि मोरङका कृषकहरू मकै खेतीतर्फ आकर्षित हुन थालेका हुन्।

बलौटे माटोमा समेत मकै उत्पादन हुन थालेपछि पहिले बाँझो रहेको खेत पनि अहिले हरियालीले भरिएको देखिन्छ। फागुन महिनामा रोपिएको मकै जेठ महिनामा भित्र्याउने गरिन्छ।

यद्यपि मकै खेतीमा अन्य बालीभन्दा बढी खर्च र मेहनत गर्नुपर्ने हुन्छ, यसबाट अपेक्षाकृत राम्रो आम्दानी हुने भएकाले कृषकहरू यसतर्फ आकर्षित भएका छन्। स्थानीय कृषक बैजनाथ मण्डल भन्छन्, “मकै राम्रो आम्दानीको स्रोत बन्न थालेको छ, तर त्यहीअनुसार सहयोग पाइँदैन।”

स्थानीय सरकारले कृषकका समस्याप्रति गम्भीर चासो नदेखाएकोमा गुनासो गर्दै अर्का कृषक पप्पु कुमार साह भन्छन्, “हामीले अनुदान त के पायौं र, मलसमेत आवश्यकता अनुसार उपलब्ध हुँदैन।” उनले १२ बिघा जमिनमा मकै खेती गरे पनि अहिले मजदुरको अभावले मकै खेतमै थन्किनु परेको दुःखेसो गरे।

हाल व्यापारीहरूले काँचो मकै १,००० रुपैयाँ प्रतिक्विन्टल र सुक्खा मकै ३,२०० रुपैयाँ प्रतिक्विन्टलको दरमा खरिद गरिरहेका छन्।

एक बिघा खेतमा बीउ, मलखाद, सिँचाइ, गोडमेल र मकै बोकाइसम्मका लागि करिब ७० हजार रुपैयाँ खर्च हुने कृषकहरूको भनाइ छ।

अहिले केही ठाउँमा मजदुरहरू बिहान ८ बजेदेखि दिउँसो ५ बजेसम्म टन्टलापुर घाममा काम गर्दै प्रतिदिन ५ सय रुपैयाँ पारिश्रमिक र एक छाक खानामा मकै टिपिरहेका छन्। उनीहरूले आफ्नो ज्याला बढाउनुपर्ने मागसमेत गरेका छन्।