काठमाडौं, साउन २२ – जलवायुको बदलिंदो मिजाज र प्रकृतिको अनपेक्षित रूप—यी दुबैलाई समयमै चिन्ने आँखा अब प्रत्येक नेपालीसँग हुने गृहमन्त्री रमेश लेखकले घोषणा गरेका छन्।

‘सबैका लागि पूर्वसूचना’ भन्ने राष्ट्रिय कार्यशालामा बोल्दै गृहमन्त्री लेखकले भने, “अबको पाँच वर्षभित्र नेपालको हरेक नागरिकले जोखिमको पूर्व सूचना पाउनेछ।”

उनका अनुसार हाल मुलुकको करिब एक तिहाइ जनसंख्या मात्र जोखिम सम्बन्धी पूर्वसूचनाको पहुँचमा छन्। बाढी, पहिरो, डुबान, चट्याङ, खडेरी—यी सबैप्रति सचेत बनाउने संरचना अझै अधुरो छ।

“अहिले हामी अलिक पछि परेका छौं, तर अब ढिला गर्दैनौं। २०३० भित्र हामी त्यस्तो प्रणाली बनाउनेछौं जसले प्रत्येक नागरिकलाई घरमै बसेर जोखिमबारे समयमै जानकारी दिनेछ,” गृहमन्त्रीको दृढ भनाइ थियो।

गृहमन्त्री लेखकले अहिलेको युग ‘पूर्वसूचना प्रधान’ युग भएको उल्लेख गर्दै नेपालले पनि अब त्यसैको बाटो समाउने बेला आएको बताए।

विश्वका धेरै देशमा अझै मनसुनजन्य जोखिममा परेका लाखौं मानिस पूर्वसूचनाको पहुँचबाहिर रहेको तथ्यांक प्रस्तुत गर्दै उनले नेपालको अवस्था पनि चिन्ताजनक रहेको बताए।

तर अब योजना बनेको छ—मार्गचित्र तयार हुँदैछ। पाँच वर्षभित्र सूचना प्रवाहको त्यो जालो बुनिनेछ, जसले पहाडको टाकुरादेखि तराईको गाउँसम्म, हरेक नेपालीलाई संकटको सन्देश समयमै पु¥याउनेछ।

“हामी ढिलो भयौं, स्वीकार्छौं। तर अब पछि फर्कने समय छैन,” गृहमन्त्री लेखकले निष्कर्ष सुनाए।