रबिन्द्र बराल : माेरङकाे रंगेली नगरपालिका, सुनवर्सि नगरपालीकाकाे दक्षिणी भेगमा बसाेबास गर्ने कृषकहरु अहिले मकै बाली भित्र्‍याउन निकै ब्यस्त हुन थालेका छन। अन्यवालीकाे तुलनामा मकै खेतीबाट राम्रो आमदानी हुन थाले पछि माेरङका कृषकहरु मकै खेती तर्फ आकर्सित हुन थालेका हुन ।

भिरपाखा तथा बलाैटे माटाेमा समेत उत्पादन हुन थालेपछि अहिले मकैकाे समयमा बाँझो खेत समेत हरिया र भरिभराउ देखिन थालेको छ। फाल्गुन महिनामा राेपेर जेठ महिनामा मकै टिपने गरिन्छ । अरु बाली भन्दा मकै खेतीमा धेरै खर्च र मेहनत गर्नुपर्ने भएको मुन्नी देवि सरदारलेे बताईन। दुई बिधा खेती अदियामा लिएर उनले मकै खेती गरेकि हुन । उनले भनिन स्थानीय सरकारले हाम्रो पिर मार्का कहिले बुझेनन् कृषकका लागि नत कुनै अनुदानै छ तन उत्पादन गरेको बस्तुकाे सहि मुल्यांकन गरिन्छ।

जेठ महिनाकाे पहिलो सातामा तीन हजार दुई सय रुपैयाँ क्विन्टलमा खरिद गर्ने गरेका व्यपारीले अहिले कहिले काहिँकाे पानी परेकाे हुनाले व्यपारीहरुले आफू खुशी मकैकाे भाउ कम गरेको बताए । व्यपारीहरुले कृषकहरुलाई मकैमा पानी परेको र राम्रो नभएको भन्दै मकैकाे मुल्य कम गर्ने गरेको कृषकहरु बताउँछन् ।

अहिले वजारमा बिक्री गर्ने समयमा १७ सय रुपैयाँ क्विन्टलमा खरिद गर्ने गरेको उनीहरु बताउँछन् । रंगेलीका कृषक दिपेन्द्र थापाका अनुुुुसार भारतबाट मकैकाे विउविजन खरिद गरेर ल्याएकाे सबै राम्रोसँग उम्रिने घाेघा समेत राम्रो हुने गरेता पनि नेपालमा उत्पादन हुने मकैकाे बीउ भने राम्रो र नभए नउम्रिने, घाेघा समेत सानाे हुने र उत्पादनमा समेत कमि अाउने गरेको आउने गरेको बताए ।

भारतमा चार केजि ५ सय रुपैयाँ भारु देखि २ हजार रुपैयाँ समेतमा खरिद गर्नुपर्ने भएकाे छ । नेपालमा भने साेही मकैकाे बीउ चार केजीकाे १ हजार रुपैयाँ देखि ३ हजार रुपैयाँ पर्ने गरेको कृषकहरु बताउँछन् । एक बिघामा खेतमा बिउ, मलखाद, पानी गाेडमेल र मकै घरसम्म पुर्‍याउन ५० हजार रुपैयाँ बराबरको खर्च हुने गरेकाे कृषकहरु बताउँछन् ।