काठमाण्डौं। महिला आयोगले महिलालाई वैदेशिक रोजगारीमा घरेलु कामदारका रुपमा लगाइएको प्रतिबन्धका कारण महिला अवैध बाटोबाट वैदेशिक रोजगारीमा जाने क्रम नरोकिएको निष्कर्ष निकालेको छ। यसले गर्दा अझ बढी शोषणमा परेको, बिचौलिया तथा दलालबाट ठगिने क्रम बढ्नका साथै घरेलु कामदारका रुपमा अबैध जानेको अभिलेखीकरण नहुँदा राज्यबाट प्राप्त गर्नुपर्ने सेवा, सुविधा तथा सुरक्षाबाट वञ्चित हुँदै आएको आयोगले जनाएको छ।

गन्तव्य मुलुकमा पनि असुरक्षित हुँदा उद्दार तथा क्षतिपूर्तिसमेत नपाउने अवस्था भएको भन्दै उक्त कानुनी प्रतिबन्ध हटाउने गरी कानुनमा परिमार्जन गर्नुका साथै नियमनका लागिसमेत बलियो संयन्त्रको कानुनी व्यवस्था गरी घरेलु कामदारमाथी लगाइएको प्रतिवन्ध फुकुवा गर्न सिफारिस गरेको छ।

महिलाको सुरक्षित र मर्यादित रोजगारीको लागि मनोरञ्जन क्षेत्र, अनौपचारिक क्षेत्र लगायतमा रोजगारदाताले पालना गर्नैपर्ने आचारसंहिता तथा निर्देशिका बनाई लागू गर्न भनिएको छ।

मनोरञ्जन क्षेत्रमा सेवा प्रवाह गर्ने रोजगारदाताको अनुगमनका लागि कानुनमा परिमार्जन गर्न तथा उनीहरुले प्राप्त गर्ने सेवा, सुविधा लगायतका व्यवस्था र अवस्थाको नियमलाई प्रभावकारी बनाउनुका साथै उक्त क्षेत्रमा विद्यमान श्रमशोषणको अन्त्य गर्न न्यूनतम पारिश्रमिक तथा अन्य सेवा सुविधा प्रदान गर्ने सम्बन्धमा कानुनी व्यवस्था गर्न पनि श्रम मन्त्रालयलाई सिफारिस गरिएको छ।

आयोगले गृह श्रमिक तथा अनौपचारिक क्षेत्रमा कार्यरत महिलालाई सामाजिक सुरक्षाको दायरमा ल्याउन पनि जोड दिएको छ। मनोरञ्जन क्षेत्रमा बालश्रमको प्रयोग भइरहेको गुनासो आएको भन्दै त्यसको पनि प्रभावकारी रुपमा नियमन गरी बालश्रम निषेध गर्न आयोको सुझाव छ।