ललितपुर — काठमाडौं उपत्यकामा किरात जातिले सामान्य पूजामात्र गरेर बुधबार उभौली चाड मनाएका छन् । कोभिड–१९ महामारीको दोस्रो लहरका कारण निषेधाज्ञा जारी रहेकोले पूजामात्र गरेर मनाएको जातीय संस्थाका प्रतिनिधिले जनाएका छन् । कोराना महामारीले गर्दा गत वर्ष पनि उभौली र उधौली चाड मनाउन सकेका थिएनन् ।
राई, लिम्बु, याक्खा, सुनुवार जातिका प्रतिनिधिले आ–आफ्नो पुजारीलाई लिएर सानो ललितपुरको हात्तीवनस्थित किरात माङहिम (देवस्थल)मा पूजाआजा गरेका छन् । माङहिममा चार जातिका आफ्ना–आफ्ना कुलथान रहेका छन् । ‘विगतका वर्षमा हामीले बृहत् भेला गरेर पूजाआजा गर्थ्यौं,’ किरात राई यायोक्खाका केन्द्रीय अध्यक्ष दिवस राईले भने, ‘तर गत वर्ष पनि सम्भव भएन । आज पनि मैले हाम्रा संस्थागत पुजारी प्रेमबहादुर राईलाई लिएर सीमित व्यक्तिमाझ माङहिममा पूजामात्र गर्यौं । ढोल, झ्याम्टा बजाएर नाच्ने र खान्तेपिन्ते गर्ने काम गरेनौं ।’
त्यसैगरी सुनुवार सेवा समाजका सचिव उत्तमकुमार सुनुवारले सीमित व्यक्तिमात्र भेला भएर पूजा गरेको जनाए । पूजास्थलमा फरक-फरक समयमा पूजाआजा गरेका थिए । माङहिममा किरात याक्खा छुम्मा र किरात याक्थुङ चुम्लुङका प्रतिनिधिले बिहान सबेरै पूजाआजा गरेर फर्किएका थिए ।
किरातीले वैशाख पूर्णिमा उभौली चाडलाई आ–आफ्नो भाषामा साकेला, चासोक, फोलस्यादर, चासोक तङ्नाम भन्दछन् । वर्षात् लागेसँगै लगाइने नयाँ अन्नबाली सप्रियोस् । प्रकृति र पर्यावरण अनुकूल बनोस् भनेर प्रकृतिको पूजा गर्दछन् । घर–घरमा कुलपृत्रीको पूजासमेत गर्दछन् ।
त्यसैगरी अन्नबाली पाकेपछि मंसिर पूर्णिमामा उधौली चाड मनाउँदछन् । सरकारले २०५८ मा उधौली र उभौली तिथिलाई ‘किरात चाड’ घोषणा गर्दै सार्वजनिक बिदा दिँदै आएको थियो । अहिले उक्त चाडको बिदा कटौती गरिएको छ ।