काठमाडौं– किरात एकेडेमीले ‘किरात एकेडेमी पुरस्कार’का लागि सात कृतिको प्रारम्भिक सूचीमा सात वटा कृति छनौट गरेको विवरण सार्वजनिक गरिएको छ।
एकेडेमीले सार्वजनिक गरेको प्रारम्भिक सूचीमा गणेश अधिकारीको उपन्यास ‘डायरीमा रामप्रसाद राई’, विप्लव ढकालको ‘भोजपुरको वाङ्मय’, डीपी ढकालको ‘समाजवाद र नेपाल’ तथा केवल बिनाबीको कवितासंग्रह ‘यादहरूको संग्रहालय’ जस्ता एतिहासिक कृति छनौटमा परेका छन्। त्यसैगरी राजकुमार दिक्पालको ‘आदिवासी विद्रोहको इतिहास’, रमेशप्रसाद भट्टराईको ‘आधुनिक नेपाली उपन्यासको सांस्कृतिक विश्लेषण’ र रामराज रेग्मीको ‘नेपालको इतिहास एक मार्क्सवादी अध्ययन’ समेत रहेका छन्।
एकेडेमीका तर्फबाट अध्यक्ष भुपाल राई र महासचिव चेतनाथ धमलाले प्रकाशित गरेको विज्ञप्तिमा यी एतिहासिक कृति छनोटको आधार पनि प्रकाशित गरिएको छ। एकेडेमीका अनुसार प्रतिरोधी साहित्य, क्षेत्रीय एवम् समावेशी वाङ्मयको अध्ययन, समाजवादी अर्थराजनीति, दलित सौन्दर्य चेतनालाई कृति छनोटको आधार बनाइएको छ। त्यस्तै उपेक्षित इतिहासको अध्ययन, समालोचनामा नयाँ आयाम र इतिहासको भौतिकवादी अध्ययन जस्ता आधारमा कृति छानिएको सनौट समितिका सदस्य आशकुमार राईले हिमालीसंचारडटकमसंग बताए।
यसअघि यो पुरस्कार युग पाठकको ‘उर्गेनको घोडा’ र झलक सुवेदीको ‘ब्रिटिश साम्राज्यका नेपाली मोहरा’लाई प्रदान गरिएको थियो। तर, कोभिड-१९ महामारी र उद्देश्य अनुकूलका कृति अभावमा पुरस्कार केही वर्ष स्थगित भएको समेत सदस्य राईले बताए । प्रारम्भिक सूचीमा परेका कृतिबाटै पुरस्कारका लागि छनोट गरिने सदस्य राईको भनाइ छ। पुरस्कार राशी ५० हजार रुपैयाँ रहेको छ।